Anasayfa
Zen [değiştir]
Ana madde: Zen
Zen Budizm (禅), Çin ve Japonya’da çokça rağbet gören bir Budist okuldur, ve meditasyona özel bir vurgu yapar.[32]
Zen diğer Budizm modellerine kıyasla yazmalara daha az önem atfeder, ve
gerçeğe doğrudan ruhani atılımlarla ulaşılacağını vurgulamayı tercih
eder.
Zen Budizm başlıca iki büyük okula ayrılmıştır: Rinzai (臨済宗) ve Soto (曹洞宗), birincisi büyük ölçüde ruhani atılımın aracı olarak koan
(公案, bir tür meditatif mesel veya bilmece) üzerine meditasyonu yeğler,
buna karşılık ikincisi (belli oranda koanları kullanmakla birlikte)
daha çok shikantaza veya "sadece oturma" üzerinde yoğunlaşır.[33]
Zen Budist öğreti paradokslarla doludur, burada amaç egonun
bağlarını gevşetmek, ve Buda’nın kendisiyle eşdeğer tutulan, Gerçek
Benlik ya da Şekilsiz Benlik alemine girişi kolaylaştırmaktır.[34] Bununla birlikte, Zen yazmaları boşlamış da değildir.[35]
Vajrayana / Tantra [değiştir]
Mahayana geleneğinden gelmekle birlikte, Tibet-Moğol Budizmi Vajrayāna ya da "Elmas Araç" (Mantrayāna, Tantrayāna, Tantric
Budizm, veya ezoterik Budizm olarak da anılır) uygulayan okullardan
biridir. Mahayana’nın tüm temel kavramlarını kabul eder; bunlara Budist
uygulamayı genişletmek amacıyla tasarlanmış, geniş bir düzlemdeki
ruhani ve fiziksel teknikleri de ilave eder. Tantrik Budizm büyük
ölçüde ritüeller ve meditatif uygulamalarla ilgilenir.[36]
Vajrayana’nın öğelerinden bir de zihni geliştirme aracı olarak
ritüeller, tahayyüller, fiziksel egzersizler ve meditasyon yoluyla
psiko-fiziksel enerji tesis etmektir. Bu teknikleri kullanarak
uygulayıcının bir yaşam süresi içinde, hatta üç yıl gibi kısa bir
sürede Budalığa ulaşabileceği iddia edilir. Tibet geleneğinde bu
uygulamalara, yalnızca çok ileri düzeydeki kimi uygulayıcılar için
cinsel yoga da dahil edilebilir. [37]
Kutsal Metinleri [değiştir]
Budizm'de kutsal metinler Pali dilinde yazılmış olan Tipitaka (Sanskritçe: tripitaka) ve sadece Mahayana okullarının kabul ettiği Mahayana Sutralarından
oluşur. Bu kitaplar Buddha'nın, aydınlanmaya, Nirvana'ya ulaştığına
inanılan kişilerin felsefeleri ve öğretileridir. Bu öğretiler, normal
yaşamlarını terk ederek, kendilerni Buddha'nın ve aydınlanmışların
öğretilerine adayan öğrenciler (Sangha) tarafından ezberlenmiş, sonrasında kitap haline getirilmiştir.
Buddha aydınlandıktan sonra 45 yıl boyunca kast ayrımı yapmadan her
türden insana zengin, fakir, yaşlı, bilge, düşük seviye demeden
öğretilerini anlatmıştır. Tipitaka ve Mahayana sutralarında daha basit
anlatımlı hikâyelerden en derin felsefe ve kavramları açıklayan
anlatımlara kadar pek çok değişik öğreti vardır.
Pali Derlemesi
de denilen Tipitaka, Buddhizmin bütün mezhepleri ve okullarınca kabul
edilir. Üç bölümden oluşur: Vinaya Pitaka, Sutta Pitaka ve Abhidhamma
pitaka. Üçüncü bölüm olan Abhidhamma pitaka, Sutta Pitaka'dan içerik
olarak çok da farklı değildir. Ancak uzun kategoriler, eş anlamlı
sözcükler ve bunun gibi pek çok sıralama yapılmıştır.
Bundan başka bir de Budizmin en büyük mezhebi durumunda olan Mahayana okulunun ve ayrıca Vajrayana'nın kabul ettiği Sutra'lar vardır. Bunlardan en önemlileri: Kalp Sutra, Elmas Sutra, Avatamsaka Sutra, Lankavatara Sutra, Shurangama Sutra, Lotus Sutra, Amitabha Sutra, Vimalakirti Nirdesa Sutra'dır.
Ana madde: Zen
Zen Budizm (禅), Çin ve Japonya’da çokça rağbet gören bir Budist okuldur, ve meditasyona özel bir vurgu yapar.[32]
Zen diğer Budizm modellerine kıyasla yazmalara daha az önem atfeder, ve
gerçeğe doğrudan ruhani atılımlarla ulaşılacağını vurgulamayı tercih
eder.
Zen Budizm başlıca iki büyük okula ayrılmıştır: Rinzai (臨済宗) ve Soto (曹洞宗), birincisi büyük ölçüde ruhani atılımın aracı olarak koan
(公案, bir tür meditatif mesel veya bilmece) üzerine meditasyonu yeğler,
buna karşılık ikincisi (belli oranda koanları kullanmakla birlikte)
daha çok shikantaza veya "sadece oturma" üzerinde yoğunlaşır.[33]
Zen Budist öğreti paradokslarla doludur, burada amaç egonun
bağlarını gevşetmek, ve Buda’nın kendisiyle eşdeğer tutulan, Gerçek
Benlik ya da Şekilsiz Benlik alemine girişi kolaylaştırmaktır.[34] Bununla birlikte, Zen yazmaları boşlamış da değildir.[35]
Vajrayana / Tantra [değiştir]
Mahayana geleneğinden gelmekle birlikte, Tibet-Moğol Budizmi Vajrayāna ya da "Elmas Araç" (Mantrayāna, Tantrayāna, Tantric
Budizm, veya ezoterik Budizm olarak da anılır) uygulayan okullardan
biridir. Mahayana’nın tüm temel kavramlarını kabul eder; bunlara Budist
uygulamayı genişletmek amacıyla tasarlanmış, geniş bir düzlemdeki
ruhani ve fiziksel teknikleri de ilave eder. Tantrik Budizm büyük
ölçüde ritüeller ve meditatif uygulamalarla ilgilenir.[36]
Vajrayana’nın öğelerinden bir de zihni geliştirme aracı olarak
ritüeller, tahayyüller, fiziksel egzersizler ve meditasyon yoluyla
psiko-fiziksel enerji tesis etmektir. Bu teknikleri kullanarak
uygulayıcının bir yaşam süresi içinde, hatta üç yıl gibi kısa bir
sürede Budalığa ulaşabileceği iddia edilir. Tibet geleneğinde bu
uygulamalara, yalnızca çok ileri düzeydeki kimi uygulayıcılar için
cinsel yoga da dahil edilebilir. [37]
Kutsal Metinleri [değiştir]
Budizm'de kutsal metinler Pali dilinde yazılmış olan Tipitaka (Sanskritçe: tripitaka) ve sadece Mahayana okullarının kabul ettiği Mahayana Sutralarından
oluşur. Bu kitaplar Buddha'nın, aydınlanmaya, Nirvana'ya ulaştığına
inanılan kişilerin felsefeleri ve öğretileridir. Bu öğretiler, normal
yaşamlarını terk ederek, kendilerni Buddha'nın ve aydınlanmışların
öğretilerine adayan öğrenciler (Sangha) tarafından ezberlenmiş, sonrasında kitap haline getirilmiştir.
Buddha aydınlandıktan sonra 45 yıl boyunca kast ayrımı yapmadan her
türden insana zengin, fakir, yaşlı, bilge, düşük seviye demeden
öğretilerini anlatmıştır. Tipitaka ve Mahayana sutralarında daha basit
anlatımlı hikâyelerden en derin felsefe ve kavramları açıklayan
anlatımlara kadar pek çok değişik öğreti vardır.
Pali Derlemesi
de denilen Tipitaka, Buddhizmin bütün mezhepleri ve okullarınca kabul
edilir. Üç bölümden oluşur: Vinaya Pitaka, Sutta Pitaka ve Abhidhamma
pitaka. Üçüncü bölüm olan Abhidhamma pitaka, Sutta Pitaka'dan içerik
olarak çok da farklı değildir. Ancak uzun kategoriler, eş anlamlı
sözcükler ve bunun gibi pek çok sıralama yapılmıştır.
Bundan başka bir de Budizmin en büyük mezhebi durumunda olan Mahayana okulunun ve ayrıca Vajrayana'nın kabul ettiği Sutra'lar vardır. Bunlardan en önemlileri: Kalp Sutra, Elmas Sutra, Avatamsaka Sutra, Lankavatara Sutra, Shurangama Sutra, Lotus Sutra, Amitabha Sutra, Vimalakirti Nirdesa Sutra'dır.
